۱۰ راه طراحی یک اپلیکیشن موفق

در دنیای پرسرعت امروزی، بازار اپلیکیشن‌های موبایل جهشی بزرگ را تجربه می‌کند. اما این چیزی نیست که فقط ما بدانیم و برای رسیدن به این بازار تلاشی مضاعف کنیم. بازار اپلیکیشن‌های موبایل بسیار رقابتی از هر روز دیگر است. به همین دلیل رویکرد ما در توسعه اپلیکیشن باید بسیار هوشمندانه طراحی شود. در غیر این صورت در چنین شرایط پیچیده‌ای نباید به دیده شدن دل بست. برای ساختن یک اپلیکیشن موبایل موفق باید رویکردی سیستماتیک در پیش بگیریم. ما این روند سیستماتیک را در ۱۰ مرحله خلاصه کردیم تا بتوانیم ایده‌مان برای طراحی اپلیکیشن موبایل را به یک پروژه اجرایی و موفق تبدیل کنیم.

قدم اول: تصوری عمیق از اپلیکیشن داشته باشیم

دو نکته را برای توسعه یک اپلیکیشن خارق‌العاده در ذهن داشته باشیم:

بدانیم اپلیکیشن ما چه مشکلی را برطرف می‌کند.

ویژگی‌ها و عملکردهای اپلیکیشن‌مان را بشناسیم.

یک اپلیکیشن باید فواید و ارزش‌های ملموسی را برای کاربر به همراه داشته باشد. این ارز‌ش‌ها می‌تواند کاهش هزینه‌ها یا بهبود دسترسی به خدمات یا بهبود تجربه کاربر از یک فرایند موجود باشد.

قدم دوم: شناسایی

برای خلق یک اپلیکیشن موفق، باید موارد زیر را با شفافیت شناسایی کنیم:

کاربران هدف اپلیکیشن

هنگام طراحی یک اپلیکیشن موبایل حتما باید در خاطر داشته باشیم که مخاطبین هدف آن چه کسانی هستند. داشتن یک افق مناسب و دیدی شفاف از کاربران هدف می‌تواند به طراحی یک اپلیکیشن موفق کمک کند.

پلتفرم‌ها و دستگاه‌های موبایل و خدماتی که باید پشتیبانی شود

پلتفرم‌ها و دستگاه‌هایی که باید پیش از توسعه اپلیکیشن انتخاب شوند. چرا که مواردی مثل مصرف باتری، عملکرد سخت‌افزاری، سختی و لوازم جانبی مورد نیاز باید در نظر گرفته شوند. معیارهایی هستند که حتما باید قبل از توسعه اپلیکیشن و در انتخاب پلتفرم و دستگاه‌های موبایل در نظر گرفته شوند: پوشش آنتن‌دهی، دستگاه‌های تحت پشتیبانی، عملکرد و ویژگی‌هایی از این دست در طراحی یک اپلیکیشن موفق بسیار مهم هستند.

مدل درآمدی

بازار اپلیکیشن‌های موبایل در حال انفجار است و هیچ‌گاه چنین نبوده است. برای اینکه بتوانیم در این بازار موفق باشیم و از اپلیکشن‌مان کسب درآمد کنیم باید مدل درآمدی را که قرار است اپلیکیشن از طریق آن برای ما سوآور باشد در ذهن داشته باشیم. در این زمینه هم مدل‌های مختلفی برای کسب درآمد از طریق اپلیکیشن وجود دارند: اپلیکیشن‌هایی که برای نصبشان باید پول پرداخت کنیم، مدل فریمیوم (Freemium- مدلی که در آن خدمات اپلیکیشن برای مدت زمان یا به ازای استفاده از ویژگی های بیشتر پولی هستند) درون برنامه‌ای یا در اپلیکیشن‌های جانبی، تبلیغات درون برنامه‌ای، خرید اشتراک و پرداخت به ازای دانلود.

این روش‌ها می‌توانند برای تولید پول از اپلیکیشن مورد استفاده قرار بگیرند. نکته مهم در این بخش این است که طراح اپلیکیشن باید این مسئله را در هماهنگی کامل با اهداف و مخاطبان اپلیکیشن حفظ کند. در حقیقت یکی از مهم‌ترین معیارها برای طراحی اپلیکیشن موفق پیدا کردن روش درآمدزایی مناسب و سازگار با اپلیکیشن است. با دانستن این موضوع است که طراح اپلیکیشن می‌تواند طراحی کند که کاربر برای چه ارزشی و از چه طریقی متقاعد شود پول پرداخت کند.

البته در این مرحله باید موضوع دیگری که به همان اندازه اهمیت دارد این است که به هزینه‌ها و گردش مالی نیز بی‌اندیشیم. چه مقدار پول برای توسعه اپلیکیشن نیاز داریم؟ چه مقدار از آن را تأمین کرده ایم؟ چه مقدار هزینه برای بازاریابی و رونمایی محصول نهایی نیاز داریم؟

قدم سوم: اپلیکیشن‌مان را طراحی کنیم

طراحی اپلیکیشن همچنان یکی از مهم‌ترین پارامترهای تعیین‌کننده موفقیت اپلیکیشن در بازار است. توسعه‌دهنده اپلیکیشن باید روی طراحی رابط کاربری (UI)، مدل‌های چندلمسی و طراحی پلتفرم متمرکز باشد. در اپلیکیشن‌های امروزی تأکید زیادی روی طراحی رابط کاربری اپلیکیشن می‌شود. این ویژگی نقش بسیار مهمی در موفقیت اپلیکیشن‌ها در بازار رقابتی بازی می‌کند. نکته مهم و تا حدی امیدوارکننده در این زمینه این است که هرچند رقابت در بازار بسیار شدید است و تمایل زیادی برای توسعه اپلیکیشن در دنیا وجود دارد، کاربرپسند بودن و رابط کاربری لذت‌بخش هنوز هم در بسیاری از اپلیکیشن‌ها مغفول می‌ماند و طراحانی که این مورد را با آگاهی و به درستی به کار می‌گیرند برندگان این بازار هستند.

قدم چهارم: رویکرد توسعه اپلیکیشن را شناسایی کنید

انتخاب رویکرد توسعه اپلیکیشن، بر بسیاری از جنبه‌های طراحی اپلیکیشن مثل انتخال زبان و پلتفرم برنامه‌نویسی و هزینه‌ها و روش درآمدی اپلیکیشن مؤثر است. رویکردهای مختلف توسعه اپلیکیشن به سبب محدودیت‌‌ها و مزیت‌هایی که برای کاربر به وجود می‌آورد و زمانی که برای برنامه‌نویسی و طراحی می‌برد تفاوت‌های بسیاری دارند.

منحصر به یک پلتفرم (Native)

اپلیکیشن‌های منحصر به یک پلتفرم، این مزیت را دارد که می‌تواند بهترین تجربه را به کاربر انتقال دهد. البته این موضوع خود مسئله‌ای است که طراحی این اپلیکیشن‌ها را نیز دشوار می‌کند. این نوع از اپلیکیشن‌ها باید با دقت زیاد و تجربه بالا طراحی شوند. به همین دلیل طراحی این اپلیکیشن‌ها هزینه مالی و زمانی زیادی را برای طراحی نیاز دارند. اگر اپلیکیشنی می‌خواهیم که هدفش انتقال تجربه‌ای منحصر به فرد به کاربر است و نیاز به قابلیت‌های یک پلتفرم خاص داریم بهتر است از این رویکرد استفاده کنیم.

وب

اپلیکیشن‌های تحت وب ارزان‌ترین نوع اپلیکیشن‌ها هستند. این رویکرد برای برنامه‌نویسی و پیاده‌سازی به یک حامل پیش‌ساخته نیاز دارد. برای توسعه این نوع اپلیکیشن‌ها تنها لازم است بر روی حامل کدهای موردنیاز نوشته شوند و پس از آن اپلیکیشن قابل استفاده خواهد بود. در این روش برنامه‌نویس با استفاده از زبان‌های اصیل وب ویژگی‌های اپلیکیشن را طراحی می‌کند و از API‌های اصیل موجود بهره می‌برد. چیزی که هنوز روی جاوااسکریپت (JAVA Script) وجود ندراد.

قدم پنجم: توسعه یک نمونه اولیه (Prototype)

مرحله بعد، ساخت نمونه اولیه (Prototype) از محصول است. در این مرحله ایده با در نظر گرفتن تمام موارد فوق، یک نمونه اولیه از آنچه در سر داریم می‌سازیم. این اپلیکیشن اولیه حاوی ویژگی‌های اصلی اپلیکیشن نهایی است. اگر بخواهیم اپلیکیشن را پیش از تولید به سرمایه‌گذاری یا مشتری بفروشیم با داشتن نمونه اولیه به  راحتی می‌توانیم این کار را انجام دهیم. این کار بسیار راحت‌تر از شرایطی است که طراح‌های کاغذی یا آمار و اعداد را در اختیار مشتری قرار دهیم. در این حالت ویژگی‌ها و خدمات اصلی به شکل ملموس درآمده اند و برای سرمایه‌گذار قابل رؤیت هستند. در ضمن با داشتن پروتوتایپ می توانیم برای اخذ مجوزها و گواهی‌های لازم اقدام کنیم.

البته در این حالت باید حواسمان باشد که اپلیکیشن را از کپی‌برداری غیرقانونی و دزدیده شدن ایده حفظ کنیم.

قدم ششم: یکپارچه‌سازی با یک ابزار تحلیل

یکی دیگر از الزامات طراحی یک اپلیکیشن موفق مجهز کردن آن به یک ابزار ارزیابی و تحلیل آماری مناسب است. این ابزارها به ما می‌گویندچه تعداد بازدیدکننده داشته ایم، چطور به سایت مرتبط با ما رسیده اند، از کجا اپلیکیشن ما را نصب کرده اند و… .

برخی از ابزارهای تحلیلی اپلیکیشن‌های موبایل

گوگل آنالیتیکز (Google Analytics)

فلوری (Flurry)

لوکالیتیکز (Localytics)

میکس پنل (Mixpanel)

پریمپتیو (Preemptive)

این ابزارها و آمارها می‌توانند برای بازاریابی و شناختن مشتریان و رفتار آن‌ها اطلاعات خوبی را در اختیار ما قرار دهند.

قدم هفتم: شناسایی بتاتسترها (Beta Testers)

تست بتا (Beta Testing) اولین موقعیتی است که می‌توان از مشتریان هدف‌مان بازخورد واقعی بگیریم. همچنین این کار باعث می‌شود خیلی بهتر در بازارهای موبایلی دیده شویم. تست بتا نه تنها ریسک ارائه محصول نهایی را کاهش می‌دهد، بلکه یک جهش اولیه برای دیده شدن و بالا آمدن در بازارهای موبایلی را در اختیار ما قرار می‌دهد. شناسایی و پیدا کردن بتا تستر (‌Beta Tester) ها مسئله مهم دیگری برای طراحی یک اپلیکیشن موفق است.

مراحل آماده‌سازی برای عرضه نسخه بتا

تعریف مشتری هدف

قبلا هم درمورد شناسایی مشتریان هدف صحبت کردیم. علاوه بر مزایایی که در مراحل طراحی برای شناختن مشتری هدف گفتیم، ارتباط با مخاطبین درست در دوره بتا به ما کمک می‌کند بازخوردهای مفیدی برای بهبود اپلیکیشن دریافت کنیم.

رفع ایرادات (باگ‌ها- Bugs)

پیش از اینکه تست نسخه بتا روی پلتفرم‌های مختلف را آغاز کنیم باید اپلیکیشن را تحت دستگاه‌های مختلف امتحان کنیم. دستگاه‌های مختلف دارای سیستم عامل‌های مختلف و اندازه‌های صفحه متفاوت هستند. ما باید اندازه‌ها و سیستم عامل‌هایی که اکثریت بازار را در اختیار دارند در نظر بگیریم و اپلیکیشن را تحت آن‌ها بیازماییم تا نسخه‌ای قابل قبول به دست کاربران بتا برسانیم. در این شرایط می‌توانیم اپلیکیشن را در اختیار تعداد محدودی کاربر در اطراف خود قرار دهیم و از آن‌ها بخواهیم ایرادات عمده اپلیکیشن را به ما نشان دهند. این روش به تست آلفا معروف است.

شناسایی اهداف

تست بتا بهترین موقعیت برای شناسایی و ارزیابی بازار هدف و درک نیازهای اصلی کاربران هدف است. با شناسایی اهداف در تست بتا می‌توانیم روی اهداف و فعالیت‌هایی که ما را به اهداف می‌رسانند تمرکز کنیم.

قدم هشتم: عرضه نهایی و راه‌اندازی اپلیکیشن

راه‌اندازی اپلیکیشن برنامه‌ریزی دقیقی لازم دارد و باید طبق جدول زمانبندی با آمادگی برای تست بتا انجام شود. با عرضه نسخه نهایی جایی برای خطا و مشکلات اساسی وجود ندارد و وجود ایرادات یا زمانبندی اشتباه باعث از دست دادن بازار، سرمایه‌گذاران و مشتریانی بالقوه می‌شود.

قدم نهم: بدست آوردن معیارها

اپلیکیشن‌های متفاوت کاربران متفاوتی دارند که رفتارهای متفاوتی را در هنگام استفاده از اپلیکیشن از خود نشان می‌دهند. به همین علت معیارهای ارزیابی موفقیت و رسیدن به اهداف در اپلیکیشن‌های مختلف متفاوت است. با بررسی آمارها و تحلیل‌ها و بررسی رفتار کاربران و اهداف خودمان از اپلیکیشن باید بتوانیم معیارهای مناسبی برای رسید به اهداف و تجزیه و تحلیل رفتار کاربران ارائه دهیم. این معیارها علاوه برر سنجش اهداف برای بازاریابی و نشر اپلیکیشن ما بسیار مفید خواهد بود.

اصلی‌ترین معیارهایی که برای هر اپلیکیشنی باید مدنظر قرار داد

تحلیل قیف فروش- البته ممکن است الزاما ما فروش مستقیم نداشته باشیم. این معیار را برابر با تبدیل مخاطبین به جریان درآمدی در نظر می‌گیریم.

به اشتراک گذاشته شدن- این معیار نشان می‌دهد تا چه حد توانسته ایم توجه مخاطبان را به خود جلب کنیم.

مشخصات بوم‌شناسی مخاطبان- این‌ها معیارهایی از قبیل شرایط سنی، شغل، محل زندگی کاربران و اطلاعاتی از این قبیل را شامل می‌شود. چنین اطلاعاتی به ما کمک می‌کند کاربران را از لحاظ شخصیتی بهتر بشناسیم و برای آن‌ها امکانات و روش‌های مناسب‌تری را درنظر بگیریم.

قدم دهم: به‌روزرسانی و ارائه نسخه‌های جدید

با استفاده از معیارهای بدست آمده از مرحله نهم می‌توان شناخت خوبی از علایق و رفتارهای کاربران پیدا کرد. با این روش می‌شود برای ارائه نسخه‌های جدید مطابق سلیقه و نیاز کاربران تهیه کرد. توجه داشته باشیم طراحی و عرضه نهایی نسخه اول اپلیکیشن تازه اول راه است و باید همواره برای بهبود و ارائه نسخه‌های تازه برنامه‌ریزی کرد.

این‌ها مراحل الزامی برای طراحی یک اپلیکیشن موفق است که با رعایت کردن آن مراحل قبل از توسعه و برنامه‌نویسی را می‌توانیم طی کنیم. با دانستن نکاتی درمورد برنامه نویسی اپلیکیشن می‌توانیم ایده‌هایمان را به راحتی به نسخه‌های اولیه تبدیل کنیم.